• ဆိုင်ခန်းအငှါးချထားခြင်း
• အငှါးချထားခြင်းခံရသည့် ဆိုင်ခန်းများအား ယာယီပိတ်သိမ်းခြင်းနှင့် ပြန်လည်သိမ်းယူခြင်း
• အငှါးချထားခြင်းခံရသည့် ဆိုင်ခန်းများနှင့်ပတ်သက်၍ ဆောင်ရွက်ပေးချက်များ
• ဆိုင်ခွန်ဆိုင်ခများနှင့် အခြားအခွန်အခကောက်ခံခြင်းများနှင့် ကောက်ခံသည့်စနစ်
• ဈေးများသန့်ရှင်းရေးဆောင်ရွက်ခြင်း
• ဈေးလုံခြုံရေးဆိုင်ရာလုပ်ငန်းများဆောင်ရွက်ခြင်း
• ဈေးစည်းကမ်းထိန်းသိမ်းမှုဆိုင်ရာဆောင်ရွက်ချက်များ

ဆိုင်ခန်းအငှားချထားခြင်း

မြို့တော်နယ်နိမိတ်အတွင်းရှိ စည်ပင်သာယာဈေးများတွင် ဆိုင်ခန်းဖွင့်လှစ်ရောင်းချလိုသူများသည် စျေးဆိုင်ခန်း အငှားချထားပေးရန် ကိုယ်ရေးလျှောက်လွှာဖြင့် ဈေးများဌာနသို့ လျှောက်ထားရမည်။

မြို့တော်နယ်နိမိတ်အတွင်းရှိ စည်ပင်သာယာဈေးများအတွင်း ဆိုင်ခန်းဖွင့်လှစ်ရောင်းချလိုကြောင်း လျှောက်ထားလာလျှင် ညီညွတ်မှု ရှိ/မရှိစစ်ဆေးပြီး အငှားချထားနိုင်သည်။

ဌာနသည် ဈေးအတွင်းရှိ လစ်လပ်နေသောဆိုင်ခန်းများ၊ ဆိုင်ခန်းနေရာများနှင့်ဈေးအထပ်လွှာများကို ကော်မတီ၏အစီအစဉ် ဖြင့်လည်းကောင်း ကြမ်းခင်းဈေးသတ်မှတ်၍လေလံ(သို့မဟုတ်)တင်ဒါစနစ်ဖြင့် လည်းကောင်း အငှားချထားနိုင်သည်။

ဌာနသည် မှတ်ပုံတင်ဆိုင်ခန်းအငှားချထားရန်အတွက် အောက်ဖော်ပြပါ အခွန်အခများကို သတ်မှတ်ကောက်ခံပါသည်-

(က) နှစ်စဉ်မှတ်ပုံတင်ကြေး

(ခ) တစ်လကြိုတင်ငှားရမ်းခ

(ဂ) အာမခံကြေး

(ဃ) ဆိုင်လခ၏ အဆ ၃ဝနှင့် ညီမျှသော ပရီမီယံကြေး

(င) ဆိုင်ခန်းတည်ဆောက်ခ

ဌာနသည် ယာယီမှတ်ပုံတင်ဆိုင်ခန်းများအငှားချထားခြင်းအတွက် အောက်ဖော်ပြပါအခွန်အခများကို သတ်မှတ်ကောက်ခံရမည် -

(က) နှစ်စဉ်မှတ်ပုံတင်ကြေး

(ခ) ပရီမီယံကြေး(ဆိုင်လခ၏ ၁၅ ဆ)

ဆိုင်ငှားသည် ဈေးအဆင့်အလိုက် သတ်မှတ်ထားသော အခွန်အခများကို အငှားချထားသည့်နေ့မှ ရက်ပေါင်း(၃ဝ)အတွင်း ဌာနသို့ ပေးသွင်းရမည်။ ပေးသွင်းရန် ပျက်ကွက်ပါက ဌာနက ဆိုင်ခန်းအငှား ချထားခြင်းကို ပယ်ဖျက်ပါသည်။

ဆိုင်ငှားသည် သတ်မှတ်ထားသည့် အခွန်အခများကို ပေးသွင်းပြီးပါက ဌာနသည် ဆိုင်ခန်း အငှားချထားခြင်းခံရသူ၏ မှတ်ပုံတင်စာအုပ်ကို ဆိုင်ခန်းအငှားချထားခြင်းခံရသူအား ထုတ်ပေးပါသည်။

ဆိုင်ငှားသည် သတ်မှတ်ထားသောဆိုင်ခန်း(သို့မဟုတ်)ရောင်းချရန်နေရာတွင် သတ်မှတ်ထားသော ရောင်းကုန်ကိုသာ ရောင်းချခွင့်ပြုပါသည်။

အငှါးချထားခြင်းခံရသည့် ဆိုင်ခန်းများအား ယာယီပိတ်သိမ်းခြင်းနှင့် ပြန်လည်သိမ်းယူခြင်း

ဌာနသည်အောက်ဖော်ပြပါ ကိစ္စရပ်များပေါ်ပေါက်ပါက အငှားချထားသည့်ဈေးဆိုင်ခန်းကို ကာလ အကန့်အသတ်ဖြင့် ယာယီပိတ်သိမ်းနိုင်သည်-

(က) ဆိုင်တည်ခင်းရောင်းချပိုင်ခွင့်အငြင်းပွားခြင်း။

(ခ) ဈေးဆိုင်ခန်း အငှားချထားခြင်းခံရသူများ

(ဂ) ဆိုင်ငှားသည် ဈေးအတွင်းတွင်သော်လည်းကောင်း၊ ဈေးပြင်ပတွင်သော်လည်းကောင်း တည်ဆဲဥပဒေတစ်ရပ်ရပ်ကို ဖောက်ဖျက်ကျူးလွန်၍ တရားရုံးတွင် အမှုရင်ဆိုင်နေရခြင်း။

ယာယီပိတ်သိမ်းခြင်းခံရသည့် ဈေးဆိုင်ခန်းကို ပြန်လည်ဖွင့်လှစ်လိုကြောင်း လျှောက်ထားလာလျှင် အထက်စာပိုဒ်၏ စာပိုဒ်ခွဲ(ခ)(ဂ)ပါအချက်များကို ထပ်မံဖောက်ဖျက်ခြင်းမပြုပါဟု ဝန်ခံကတိပြုစေပြီး ပြန်လည်အငှား ချထားနိုင်သည်။

ဆိုင်ငှားသည် တည်ဆဲဥပဒေတစ်ရပ်ရပ်ကို ဖောက်ဖျက်ကျူးလွန်၍ အရေးယူအပြစ်ပေးခြင်း ခံရပါက အဆိုပါဆိုင်ခန်းအား အငှားချထားခြင်းမှ ပြန်လည်သိမ်းယူပါသည်။

ယာယီပိတ်သိမ်းခြင်းခံရသည့်နေ့မှစ၍ ရက်ပေါင်း(၉ဝ)သို့မဟုတ် အမှုပြီးပြတ်ပြီးနောက် ရက်(၃ဝ)အတွင်း ဆိုင်ခန်းဖွင့်လှစ်လိုကြောင်း ပြန်လည်လျှောက်ထားလာခြင်းမရှိလျှင် ဌာနက ငှားရမ်းခြင်းကို ရပ်စဲ၍ ဆိုင်ခန်းကို ပြန်လည်သိမ်းယူနိုင်သည်။

ဌာနသည် ပြန်လည်သိမ်းယူထားသည့် ဆိုင်ခန်းကို အခြားသူတစ်ဦးဦးသို့ အငှားချထားနိုင်ပါသည်။

ဆိုင်ငှားသည် အကြောင်းအမျိုးမျိုးကြောင့် ဆိုင်ခန်းကို ပြန်လည်အပ်နှံခြင်း (သို့မဟုတ်)အပြီး ပိတ်သိမ်းခြင်းခံရပါက ဆိုင်ငှားကပေးသွင်းထားသည့် ဆိုင်ခွန်၊ ဆိုင်ခနှင့် ပတ်သက်သောငွေများကို ကော်မတီရံပုံငွေအဖြစ် သိမ်းယူနိုင်ပါသည်။

အငှားချထားသည့် ဈေးဆိုင်ခန်းသည် သဘာဝဘေးအန္တရာယ်ကြောင့်လည်းကောင်း၊ မလွှဲမရှောင်သာသည့် ဖြစ်ရပ်တစ်စုံတစ်ရာကြောင့်လည်းကောင်း ပျက်စီးဆုံးရှုံးမှုရှိပါက ဆိုင်ခန်းနေရာပြန်လည်ချထားခြင်းနှင့် ပတ်သက်၍ ကော်မတီ၏ ဆုံးဖြတ်ချက်အရသာ ဆောင်ရွက်ပေးပါသည်။

အငှါးချထားခြင်းခံရသည့် ဆိုင်ခန်းများနှင့်ပတ်သက်၍ ဆောင်ရွက်ပေးချက်များ

မူလဆိုင်ငှားထံမှဆိုင်ခန်းတည်ခင်းရောင်းချပိုင်ခွင့်ကို တစ်နည်းနည်းဖြင့် လွှဲပြောင်းလက်ခံရရှိသူသည် အောက်ဖော်ပြပါ စာရွက်စာတမ်းများနှင့်အတူ ဆိုင်ငှားအမည်ပြောင်းလဲသတ်မှတ်ပေးရန် သတ်မှတ်ပုံစံတွင် ပြည့်စုံစွာ ဖြည့်သွင်း၍ ဌာနသို့ လျှောက်ထားလာလျှင် ဌာနသည် စီစစ်၍ ဆိုင်ငှားအမည်ပြောင်းလဲ ခွင့်ပြုနိုင်သည်-

(က) မူလဆိုင်ခန်းအငှားချထားခြင်းခံရသူထံမှ လွှဲပြောင်းလက်ခံရရှိသည့် စာရွက်စာတမ်း အထောက်အထားမူရင်း

(ခ) ဌာနက မူလဆိုင်ခန်းအငှားချထားခြင်းခံရသူအား ဆိုင်ငှားချထားသည့် ခွင့်ပြုမိန့်မူရင်း

(ဂ) ဆိုင်ခန်းချအခွန်အခငွေသွင်းချလံမူရင်း

(ဃ) နောက်ဆုံးပေးဆောင်ထားသည့် ဆိုင်လခငွေသွင်းချလံမူရင်း

(င) မူလဆိုင်ခန်းအငှားချထားခြင်းခံရသူ၏ မှတ်ပုံတင်စာအုပ်မူရင်း

(စ) နိုင်ငံသားစိစစ်ရေးကတ်ပြားမိတ္တူ

(ဆ) အိမ်ထောင်စုလူဦးရေစာရင်းမိတ္တူ

(ဇ) လိုင်စင်ဓါတ်ပုံ(၂)ပုံ

(ဈ) ဌာနမှ အခါအားလျော်စွာ ထပ်မံဖြည့်စွက်မည့် စည်းကမ်းချက်များ

ဆိုင်ငှားအမည်ပြောင်းလဲခွင့်ရရှိသူသည် မှတ်ပုံတင်ဆိုင်ခန်းများအတွက် အမည်ပြောင်းမှတ်ပုံတင်ကြေးအဖြစ် ဈေးအဆင့်၊ ဆိုင်ခန်း အဆင့်အလိုက် ဌာနကသတ်မှတ်ထားသော အောက်ဖော်ပြပါ အခွန်အခများကို ပေးဆောင်ရမည် -

(က) အာမခံငွေ

(ခ) နှစ်စဉ်မှတ်ပုံတင်ကြေး

(ဂ) ဝန်ဆောင်မှုစရိတ်

(ဃ) တစ်လကြိုတင်ငှားရမ်းခ

(င) ဆိုင်လခ၏ အဆ ၃ဝ နှင့် ညီမျှသော ပရီမီယံကြေး

(စ) ဒဏ်ကြေး

ဆိုင်ငှားအမည်ပြောင်းလဲခွင့်ရရှိသူသည် ယာယီမှတ်ပုံတင်ဆိုင်ခန်းများအတွက် အမည်ပြောင်းမှတ်ပုံတင်ကြေးအဖြစ် ဈေးအဆင့်၊ ဆိုင်ခန်း အဆင့်အလိုက် ဌာနကသတ်မှတ်ထားသော အောက်ဖော်ပြပါ အခွန်အခများကို ပေးဆောင်ရမည် -

(က) အာမခံငွေ

(ခ) နှစ်စဉ်မှတ်ပုံတင်ကြေး

(ဂ) ဝန်ဆောင်မှုစရိတ်

(ဃ) တစ်လကြိုတင်ငှားရမ်းခ

(င) ဆိုင်လခ၏ အဆ ၁၅ဆ နှင့် ညီမျှသော ပရီမီယံကြေး

(စ) ဒဏ်ကြေး

ဆိုင်ငှားအမည်ပြောင်းလဲခွင့်ပြုလျှင် မူလဆိုင်ငှားသို့ ထုတ်ပေးထားသည့် ဆိုင်ခန်းအငှားချထားသည့် မှတ်ပုံတင်စာအုပ်နှင့် ဆိုင်ခန်းအငှားချ မှတ်ပုံတင်စာရင်းတို့တွင် ပြောင်းလဲသည့်အမည်ကိုရေးသွင်းရမည်။

ဆိုင်ငှားသည် အငှားချထားသည့်ဆိုင်ခန်း၏ တစ်စိတ်တစ်ဒေသကိုဖြစ်စေ၊ တစ်ခုလုံးကိုဖြစ်စေ၊ တစ်ဆင့် ငှားရမ်းလိုကြောင်း သတ်မှတ်ပုံစံဖြင့်လျှောက်ထားလာလျှင် ဌာနသည် အောက်ဖော်ပြပါအချက်များကို စိစစ်၍ ခွင့်ပြုနိုင်သည်-

(က) မူလဆိုင်ခန်းအငှားချထားခြင်းခံရသူနှင့် တစ်ဆင့်ငှားရမ်းမည့်သူတို့၏ သဘောတူ ကတိစာချုပ်

(ခ) တစ်ဆင့်ငှားရမ်းမည့်သူက ဈေးစည်းကမ်းကို လိုက်နာပါမည့်အကြောင်း ဝန်ခံချက်

(ဂ) မူလဆိုင်ခန်းအငှားချထားခြင်းခံရသူက ထိုသို့ တစ်ဆင့်ငှားရမ်းခြင်းအတွက် ကော်မတီသို့ တစ်ဆင့်ငှားရမ်းခွန်ကို သတ်မှတ်သည့်အတိုင်း ပေးဆောင်ပါမည့် အကြောင်းဝန်ခံချက်

(ဃ) တစ်ဆင့်ငှားရမ်းရောင်းချလိုသူသည် ဈေးဆိုင်ခန်းကို မူလခွင့်ပြုပုံစံနှင့် အညီရောင်း ချမည့်အကြောင်း ဝန်ခံချက်။

ဌာနသည် ဈေးဆိုင်ခန်းတစ်ဆင့်ငှားရမ်းခွန်ကို ဈေးအဆင့်အလိုက် သတ်မှတ်ကောက်ခံပါသည်။

ဌာနသည် စည်ပင်သာယာဈေးများတွင် ဆိုင်ငှားသူကဖြစ်စေ၊ တစ်ဆင့်ငှားရမ်းသူကဖြစ်စေ၊ အကူဈေးသည်ထားရှိလိုကြောင်း သတ်မှတ်ပုံစံဖြင့်လျှောက်ထားလာပါက အောက်ပါအချက်များကို စိစစ်ပြီး ခွင့်ပြုနိုင်သည် -

(က) အကူဈေးသည်၏ ကိုယ်ရေးရာဇဝင်အကျဉ်းချုပ်

(ခ) ဆိုင်ခန်းအငှားချထားခြင်းခံရသူ သို့မဟုတ် တဆင့်ငှားရမ်းသူက အကူဈေးသည်အား တာဝန်ယူကြောင်း ဝန်ခံကတိပြုချက်

(ဂ) ဆိုင်ခန်းအငှားချထားခြင်းခံရသူ (သို့မဟုတ်) တစ်ဆင့်ငှားရမ်းသူက အကူဈေးသည် မှတ်ပုံတင်ကြေးကို ကော်မတီကသတ်မှတ်သည့်အတိုင်း ပေးဆောင်ပါမည်ဟု ဝန်ခံချက်

ဆိုင်ငှားသူ(သို့မဟုတ်)တဆင့်ငှားရမ်းသူက အကူဈေးသည်မှတ်ပုံတင်ကြေးကို ပေးသွင်းပြီးပါက ဌာနသည် အကူဈေးသည်အမည်စာရင်းကို မှတ်ပုံတင်စာရင်းတွင် ရေးသွင်းရမည်။ ဆိုင်ငှားသည် အကူဈေးသည် ပြောင်းလဲမှုရှိတိုင်း ဈေးများဌာနတွင် မှတ်ပုံတင်ရပါသည်။

သတ်မှတ်ထားသော အကူဈေးသည်မှတ်ပုံတင်ကြေးကို ပြက္ခဒိန်နှစ်(၁)နှစ်စာအတွက် တစ်လုံးတည်း ပေးသွင်းရပါသည်။

ဌာနသည် အကူဈေးသည်မှတ်ပုံတင်ကြေးကို အခါအားလျော်စွာ ပြင်ဆင်သတ်မှတ်ပါသည်။

မြို့တော်နယ်နိမိတ်အတွင်း စည်ပင်သာယာဈေးများရှိ ဆိုင်ငှားသူသည် ရောင်းကုန်ပစ္စည်းပြောင်းလဲ ရောင်းချလိုပါက၊ သတ်မှတ်ပုံစံဖြင့် ဌာနသို့ လျှောက်ထားရပါသည်။ ဌာနသည် ယင်းလျှောက်ထားချက်ကို စိစစ်၍ခွင့်ပြုပြီး ရောင်းကုန်ပြောင်းလဲရောင်းချခြင်းအတွက် ကော်မတီကသတ်မှတ်ပေးသော အခွန်နှုန်း (သို့မဟုတ်)ဆိုင်လခ၏ (၁၂)ဆကိုကောက်ခံပါသည်။

မြို့တော်နယ်နိမိတ်အတွင်း စည်ပင်သာယာဈေးများရှိ ဆိုင်ခန်းအငှားချထားခြင်းခံရသူသည် သတ်မှတ် ခွင့်ပြုထားသည့် အတိုင်းအတာထက်ကျော်လွန်ရောင်းချလိုပါက သတ်မှတ်ပုံစံတွင် ပြည့်စုံစွာ ဖြည့်သွင်း၍ ဌာနသို့လျှောက်ထားရမည်။

ဌာနက အောက်ဖော်ပြပါ စည်းကမ်းသတ်မှတ်ချက်များနှင့်အညီ ဆိုင်ခန်း၏ သတ်မှတ် အတိုင်းအတာထက်ကျော်၍ ရောင်းချခြင်းကို စိစစ်ခွင့်ပြုနိုင်သည် -

(က) မူလကသတ်မှတ်ခွင့်ပြုထားသည့် အမျိုးတူပစ္စည်းကို ရောင်းချခြင်း။

(ခ) တစ်ဆင့်ပြန်လည်ငှားရမ်းမှု၊ ရောင်းချမှုမပြုခြင်း။

(ဂ) ကော်မတီက အခါအားလျော်စွာ ပြင်ဆင်သတ်မှတ်သည့် အခွန်နှုန်းကို ပေးဆောင်ခြင်း။

မြို့တော်နယ်နိမိတ်အတွင်းရှိ စည်ပင်သာယာဈေးများအတွင်း ဆိုင်ငှားသူသည် ဆိုင်းဘုတ်၊ကြော်ငြာဘုတ် တပ်ဆင်ချိတ်ဆွဲလိုပါက သတ်မှတ်ပုံစံတွင် ပြည့်စုံစွာဖြည့်သွင်း၍ ဌာနသို့လျှောက်ထားရမည်။ ဌာနက ယင်းလျှောက်ထားချက်ကို အောက်ဖော်ပြပါ သတ်မှတ်ချက်များနှင့်အညီ စိစစ်၍ခွင့်ပြုပါသည်-

(က) ဆိုင်းဘုတ်၊ ကြော်ငြာဘုတ်တွင် ဖော်ပြထားသည့်စာသားနှင့် ရုပ်ပုံများသည် မြန်မာ့ရိုးရာ ယဉ်ကျေးမှုနှင့် မဆန့်ကျင်ခြင်း။

(ခ) ကြော်ငြာတွင် ထည့်သွင်းဖော်ပြခြင်းခံရသူ သို့မဟုတ် ဖော်ပြခြင်းခံရသူများက ကန့်ကွက်မှု မရှိခြင်း။

(ဂ) ကြော်ငြာဆိုင်းဘုတ်၏ တည်နေရာကြောင့်ဖြစ်စေ၊ ဖော်ပြထားသည့် အကြောင်းအရာ များနှင့် ရုပ်ပုံများကြောင့်ဖြစ်စေ အများပြည်သူများကို စိတ်အနှောင့်အယှက်မဖြစ်စေနိုင်ခြင်း။

ဆိုင်းဘုတ်အမျိုးအစားအလိုက် ဌာနကသတ်မှတ်ထားသော ဆိုင်းဘုတ်ခွန်၊ ကြော်ငြာဘုတ်ခွန်များကို ဘဏ္ဍာရေးနှစ်တစ်နှစ်စာအတွက် တစ်ကြိမ်တည်းအပြီးအကြေပေးသွင်းရပါသည်။

မြို့တော်နယ်နိမိတ်အတွင်း စည်ပင်သာယာဈေးများရှိ ဆိုင်ငှားသူကဖြစ်စေ၊ တစ်ဆင့်ငှားရမ်းသူက ဖြစ်စေ၊ လျှပ်စစ်မီးသုံးစွဲလိုပါက သတ်မှတ်ပုံစံတွင် ပြည့်စုံစွာဖြည့်စွက်၍ ဌာနသို့ လျှောက်ထားရပါသည်။

ဌာနသည် လျှောက်ထားချက်များနှင့် ပတ်သက်၍ အောက်ဖော်ပြပါ စည်းကမ်းသတ်မှတ်ချက်များနှင့်အညီ စိစစ်၍ ခွင့်ပြုပါသည်-

(က) လျှပ်စစ်မီးတပ်ဆင်သုံးစွဲခွင့်ရရှိသူသည် သတ်မှတ်ရက်အတွင်း လျှပ်စစ်မီး တပ်ဆင်ခကို ပေးသွင်းခြင်း။

(ခ) သတ်မှတ်ထားသော သုံးစွဲမည့်လျှပ်စစ်ပစ္စည်း အမျိုးအစားပေါ်မူတည်၍ အခွန်အခ ပေးဆောင်ခြင်း။

(ဂ) လျှပ်စစ်မီးတပ်ဆင်ခြင်း ဖြုတ်သိမ်းခြင်းများကို ဌာနမှအသိအမှတ်ပြု ကျွမ်းကျင်သူ ဖြင့်သာ ဆောင်ရွက်ခြင်း။

(ဃ) သုံးစွဲနိုင်သည့် လျှပ်စစ်ဓါတ်အား နိုင်နင်းမှုရှိခြင်း။

ဆိုင်ငှားသည် သတ်မှတ်ထားသည့် စည်းကမ်းချက်များကို လိုက်နာရန် ပျက်ကွက်ပါက လျှပ်စစ်မီး သုံးစွဲခွင့်ကို ရပ်စဲပါသည်။

ဆိုင်ငှားသည် ဆိုင်ခန်းတစ်ခုလုံးဖြစ်စေ၊ တစ်စိတ်တစ်ဒေသကိုဖြစ်စေ ပြန်လည်ပြင်ဆင်လိုကြောင်း သတ်မှတ်ပုံစံတွင် လျှောက်ထားလာပါက ဌာနသည် စိစစ်ခွင့်ပြုပါသည်။

ဆိုင်ငှားသည် ပြင်ဆင်မှုပမာဏပေါ်မူတည်ပြီး အောက်ဖော်ပြပါဌာနမှသတ်မှတ်ထားသည့်အခွန်အခကို ပေးသွင်းပြီးသည့် ရက်မှစတင်၍ ခွင့်ပြုချက်နှင့်အညီ ဆိုင်ခန်းကို မိမိစရိတ်ဖြင့် ပြီးစီးအောင် ပြင်ဆင်ရပါသည် -

(က) အကြီးစားပြင်ဆင်မှု - ဆိုင်လခ၏ (၁၂)လစာ

(ခ) အလတ်စားပြင်ဆင်မှု- ဆိုင်လခ၏ (၆)လစာ

(ဂ) အသေးစားပြင်ဆင်မှု - ဆိုင်လခ၏ (၂)လစာ

ဆိုင်ငှားသည် သတ်မှတ်ရက်အတွင်း ပြီးစီးအောင်ပြင်ဆင်ခြင်းမရှိပါက အဆိုပါခွင့်ပြုချက်ကို ပျက်ပြယ်သည်ဟု မှတ်ယူပါသည်။ ပြင်ဆင်ထားသည့်ဆိုင်ခန်း၏ အစိတ်အပိုင်းအားလုံးကို ကော်မတီပိုင်အဖြစ် သတ်မှတ်ပါသည်။

ဆိုင်ခွန်ဆိုင်ခများနှင့် အခြားအခွန်အခကောက်ခံခြင်းများနှင့် ကောက်ခံသည့်စနစ်

ဈေးများဌာနရှိ ဈေးအသီးသီးတွင် ကောက်ခံလျက်ရှိသော အခွန်အခအမျိုးအစားများမှာ ဆိုင်လခ၊ မီတာခ၊ ပျံကျကတ်ပြား၊ ရွက်ဆုတ်ပြေစာ၊ နှစ်ရှည်မြေ/အဆောင်ငှားရမ်းခ၊ ဌာနဝင်ငွေရ ဆိုင်/မြေ/လုပ်ငန်းငှားရမ်းခ၊ နှစ်စဉ်မှတ်ပုံတင်ကြေး၊ ဆိုင်ခန်းချ၊ ဆိုင်ခန်းတည်ဆောက်ခ၊ အမည်ပြောင်းခ၊ တစ်ဆင့်ငှားရမ်းခ၊ အကူဈေးသည်၊ ပေကျော်ခွန်၊ ဆိုင်းဘုတ်ခွန်၊ သန့်စင်ခန်းဝင်ခ၊ ယာဉ်ဝင်ခနှင့် အထွေထွေတို့ဖြစ်ပါသည်။ အခွန်အခအမျိုးအစားအလိုက် ကောက်ခံသည့်နှုန်းထားများနှင့် ကောက်ခံသည့်စနစ်မှာ အောက်ဖော်ပြပါအတိုင်း ဖြစ်ပါသည်-

(က) ဆိုင်လခ ။ မှတ်ပုံတင်ဆိုင်ခန်းများနှင့် ယာယီမှတ်ပုံတင်ဆိုင်ခန်းများ၏ ဆိုင်လခများကို(၁)လလျှင်တစ်ကြိမ် ကွန်ပျူတာပြေစာများဖြင့် ပုံနှိပ်ပြီး လစဉ်ကောက်ခံပေးသွင်း ပါသည်။ ဈေးအဆင့်နှင့် ဆိုင်ခန်း အကျယ်အဝန်းတို့ပေါ်မူတည်၍ ဆိုင်လခအား သတ်မှတ်ပါသည်။

(ခ) မီတာခ ။ လက်ရှိအချိန်တွင် အောက်ဖော်ပြပါအတိုင်း သတ်မှတ်ကောက်ခံပါသည်-

(၁) ဈေးဆိုင်ခန်းများ လျှပ်စစ်မီးသုံးစွဲခ ကောက်ခံရာတွင် (၄၀)ဝပ် (၁၂)နာရီ သုံးစွဲမှုအတွက် ကျပ် ၂၀၀၀/-နှုန်းဖြင့် သုံးစွဲသည့် ဝပ်အားပေါ်မူတည်၍ သတ်မှတ် ကောက်ခံပါသည်။

(၂) ယူနစ်(၅၀၀၀၀)အထက်သုံးစွဲသောဈေးကြီးများတွင် တပ်ဆင်ထားသော ဆပ်မီတာများ တောင်းခံရန် - (သုံးစွဲယူနစ်+၁၀%) x ၁၆၀+ (၅၀၀ ကျပ်/ ၁၀၀၀ ကျပ်) (မီတာထိန်းသိမ်း ဆောင့်ရှောက်ခ)

(၃) ယူနစ်(၅၀၀၀၀)အထက်သုံးစွဲသောဈေးကြီးများတွင် တပ်ဆင်ထားသော ဆပ်မီတာများ တောင်းခံရန် - (သုံးစွဲယူနစ်+၁၀%) x ၁၁၀+ (၅၀၀ ကျပ်/ ၁၀၀၀ ကျပ်) (မီတာထိန်းသိမ်း ဆောင့်ရှောက်ခ)

(၄) LED ဆိုင်းဘုတ်များ တပ်ဆင်ပါက ဌာနမီးသုံးစွဲမှုအပေါ် ( တစ်လ=၂၀၀၀ ကျပ်) နှုန်းဖြင့် ကောက်ခံပါသည်။

(ဂ) ပျံကျကတ်ပြား ။ ဈေးအတွင်းရှိ အမြဲတမ်းရောင်းချသည့် ပျံကျဈေးသည်များကို လစဉ် ပျံကျကတ်ပြားများဖြင့် ကောက်ခံပြီး ကတ်ပြား(၁)ခုလျှင် လက်ရှိ ၁၅ဝဝိ/-နှုန်း သတ်မှတ်ထားပါသည်။

(ဃ) ရွက်ဆုတ်ပြေစာ။ ဈေးအတွင်း တစ်ခါတစ်ရံ လာရောက်ရောင်းချသည့် ပျံကျ ဈေးသည်များကို ဈေးတာဝန်ခံများမှ နေ့စဉ်(ရွက်ဆုတ်)ပြေစာများဖြင့် ကောက်ခံပါသည်။ ယခင်က ကန်ထရိုက်စနစ်ဖြင့် ကောက်ခံခဲ့သော်လည်း ၂ဝ၁၁ ခုနှစ်၊ ဇွန်လမှစ၍ (၄'x၄')တစ်နေရာအတွက် လက်ရှိအချိန်တွင် ၁၀ဝိ/-နှုန်း သတ်မှတ် ကောက်ခံပါသည်။

(င) နှစ်ရှည်မြေ/အဆောင်ငှားရမ်းခ။ အထပ်ဆောင်/ဆိုင်ခန်းငှားရမ်းခအဖြစ် ဈေးတည်နေရာ၊ အထပ်ဆောင်/ ဆိုင်ခန်း တည်နေရာနှင့် အကျယ်အဝန်းပေါ်မူတည်၍ ငှားရမ်းခနှုန်းထားများသတ်မှတ် ကောက်ခံပါသည်။ မြေနေရာငှားရမ်းခအဖြစ် ဈေးတည်နေရာ၊ ငှားရမ်းမြေနေရာနှင့် အကျယ်အဝန်း ပေါ်မူတည်၍ ငှားရမ်းခနှုန်းထားများသတ်မှတ် ကောက်ခံပါသည်။

(စ) ဌာနဝင်ငွေရဆိုင်/မြေ/လုပ်ငန်းငှားရမ်းခ။ ဈေးများတွင် လစ်လပ်သည့် အဆောင်နေရာများ၊ မြေနေရာများကို နှစ်ရှည်/နှစ်စဉ် ငှားရမ်းခြင်းဖြစ်ပြီး လစဉ် ငှားရမ်းခများကောက်ခံပါသည်။

(ဆ) နှစ်စဉ်မှတ်ပုံတင်ကြေး။ ဌာနသည် မြို့တော်နယ်နိမိတ်အတွင်း စည်ပင်သာယာဈေးများရှိ ဆိုင်ခန်းများ အငှားချထားခြင်းကို ပြက္ခဒိန်နှစ်အလိုက် တစ်နှစ်ပြီးတစ်နှစ် အငှားချထားပါသည်။ ဆိုင်ငှားများအား ဈေးအဆင့်အလိုက် သတ်မှတ်ထားသည့် နှစ်စဉ်မှတ်ပုံတင်ကြေးကိုပေးသွင်းစေလျက် မှတ်ပုံတင်သက်တမ်းတိုးမြှင့်ပေးပါသည်။ နှစ်စဉ်မှတ်ပုံတင်ကြေးကို နှစ်စဉ် ဒီဇင်ဘာလ(၁)ရက်နေ့မှစ၍ (၄၅)ရက်အတွင်း (၁)ကြိမ်တည်းအပြီးအကြေကောက်ခံပါသည်။ ဇန်နဝါရီလ(၁၅)ရက်ထက် ကျော်လွန်ပြီးမှ ပေးသွင်းလျှင် မှတ်ပုံတင်ကြေး၏ တစ်ဆကို ဒဏ်ကြေးအဖြစ် ထည့်သွင်းကောက်ခံပါသည်။ဆိုင်ငှားသည် နှစ်စဉ်မှတ်ပုံတင်ကြေးကို နှစ်စဉ်မတ်လ(၃၁)ရက်နေ့အထိ ပေးသွင်းခြင်းမပြုလျှင် ဆိုင်ခန်းအငှားချထားခြင်းကို ရပ်စဲနိုင်ပါသည်။လက်ရှိ ကောက်ခံ လျက်ရှိသော နှစ်စဉ်မှတ်ပုံတင်ကြေး နှုန်းထားများမှာ အောက်ပါအတိုင်းဖြစ်ပါသည်-

(ဇ)ဆိုင်ခန်းချငွေ။ ဈေးအသီးသီးရှိ လစ်လပ်ဆိုင်ခန်းများအား အငှားချထားရာတွင် သတ်မှတ်ထားသည့် အခွန်ငွေများကောက်ခံပါသည်။ ဆိုင်ခန်းချ နှုန်းထားများမှာ အောက်ဖော်ပြပါအတိုင်း ဖြစ်ပါသည် -

(၁)မှတ်ပုံတင်ဆိုင်ခန်း။ "က"အဆင့်ဈေးများတွင် ဆိုင်လခ+ ပရီမီယံကြေး (ဆိုင်လခ၏အဆ၃ဝ) + မှတ်ပုံတင်ကြေး+ အာမခံကြေး (ဆိုင်ခန်း၏ အကျယ်အလိုက်ကောက်ခံပါသည်) ကျန်ဈေးများရှိဆိုင်ခန်းများကို အာမခံကြေးမပါ အထက်ပါနှုန်းထားများအတိုင်း ကောက်ခံပါသည်။

(၂)ယာယီမှတ်ပုံတင်ဆိုင်ခန်း။ ဈေးအဆင့်အားလုံးတွင် ပရီမီယံကြေး (ဆိုင်လခ၏ ၁၅ဆ) + မှတ်ပုံတင်ကြေးကောက်ခံပါသည်။

(ဈ)ဆိုင်ခန်းတည်ဆောက်ခ။ အဆင့်မြင့်ဈေးများတွင်ဆိုင်ခန်းများချထားရာ၌ဈေးတည်ဆောက်မှု ကုန်ကျစရိတ်ပေါ်မူတည်၍ သတ်မှတ်ထားခဲ့သည့် ဆိုင်ခန်းတည်ဆောက်ခ ငွေများကို ဆိုင်ခန်းချထားရာတွင် ထည့်သွင်းကောက်ခံခြင်းဖြစ်ပါသည်။

(ည)အမည်ပြောင်းခ။ အငှားချထားသည့် ဆိုင်ငှားများမှ ဆိုင်ငှားအမည်ပြောင်းလဲပေးရန်လျှောက်ထားလာပါက သတ်မှတ်ချက်နှင့်ညီညွတ်မှုရှိ/မရှိ အဆင့်ဆင့်စီစစ်ပြီး ကိုက်ညီ မှုရှိပါက သတ်မှတ်အခွန်အခများကောက်ခံ၍ အမည်ပြောင်းလဲပေးပါသည်။ ဈေးအဆင့်အလိုက်၊ ဆိုင်ခန်းအဆင့်အလိုက် လက်ရှိအခြေအနေတွင် အောက်ဖော် ပြပါအတိုင်း သတ်မှတ်ကောက်ခံပါသည်-

(၁)မှတ်ပုံတင်ဆိုင်ခန်း။ ‘‘က’’အဆင့်ဈေးများတွင် ဆိုင်လခ+ ပရီမီယံကြေး (ဆိုင်လခ၏အဆ၃ဝ) + နှစ်စဉ်မှတ်ပုံတင်ကြေး + အာမခံငွေ(ဆိုင်ခန်း၏ အကျယ် အလိုက်ကောက်ခံပါသည်) + ဒဏ်ငွေ + ဝန်ဆောင်မှုစရိတ်တို့ ကောက်ခံပါသည်။ ကျန်ဈေးအဆင့်များရှိ ဆိုင်ခန်းများကို အာမခံငွေမပါ အထက်ပါနှုန်းထားများ အတိုင်းကောက်ခံပါသည်။

(၂)ယာယီမှတ်ပုံတင်ဆိုင်ခန်း။ ဈေးအဆင့်အားလုံးတွင် ပရီမီယံကြေး (ဆိုင်လခ၏၁၅ဆ) + နှစ်စဉ်မှတ်ပုံတင်ကြေး+ ဒဏ်ငွေ + ဝန်ဆောင်မှု စရိတ်တို့ ကောက်ခံပါသည်။

(ဋ)တစ်ဆင့်ငှားရမ်းခ။ ကော်မတီပိုင် ဆိုင်ငှားအမည်ပေါက်ထံမှ တဆင့်ငှားရမ်း၍ ဈေးရောင်းချသူများ ကို သတ်မှတ်ထားသည့် တစ်ဆင့်ငှားရမ်းခများ လစဉ်ဈေးအဆင့်အလိုက် ၄၅၀၀ မှ ၁၀၅၀၀ အထိ ကောက်ခံပါသည်။

(ဌ)အကူဈေးသည်။ ဈေးဆိုင်ခန်းတွင် ဆိုင်ငှား(သို့)တစ်ဆင့်ငှားရောင်းချ သူများမှအပ အကူဈေးရောင်းချသူများကို အကူဈေးသည်ခွန်များ တစ်နှစ်တစ်ကြိမ် ကောက်ခံပါသည်။ လက်ရှိ၌ အကူဈေးသည်တစ်ဦးလျှင် တစ်နှစ် အကူဈေးသည်ခွန် ၁ဝဝဝိ/- ကောက်ခံပါသည်။

(ဍ)ပေကျော်ခွန်။ ခွင့်ပြုထားသည့် ဆိုင်ခန်းအကျယ်အဝန်းထက် ပိုမိုခင်းကျင်းခွင့် ပြုထားသော နေရာအတွက် အကျယ်အဝန်းပေါ် မူတည်၍ ပေကျော်အခွန်ကို လစဉ် ကောက်ခံပါသည်။ ဈေးအဆင့်အလိုက် လက်ရှိကောက်ခံသည့်နှုန်းထားများမှာ စံပြငမိုးရိပ်ဈေး၊ ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းဈေး၊ ညောင်ပင်လေးဈေး၊ သိမ်ကြီးဈေး(A+B)၊ သိမ်ကြီးဈေး(C)၊ သိမ်ကြီးဈေး(D)၊ သိမ်ကြီးဈေး(E)၊ ဘုရင့်နောင်ဈေး၊ လှည်းတန်းဈေးတို့တွင် ပေကျော် (၁)ပေလျှင် တစ်လ ၉ဝဝိ/- နှင့် ကျန်ဈေးများတွင် ၆ဝဝိ/- ကောက်ခံပါသည်။

(ဎ)ဆိုင်းဘုတ်ခွန်။ ဈေးဆိုင်ခန်းဧရိယာအတွင်း၊ ဈေးရုံအတွင်းနှင့် ဈေးအတွင်းတွင် မိမိဆိုင်ခန်း၏ ကြော်ငြာများ ချိတ်ဆွဲရန် တင်ပြလာသူများကို စိစစ်ခွင့်ပြုပေးပြီး သတ်မှတ်ထားသည့် ဆိုင်းဘုတ်ခွန်များ နှစ်စဉ်ကောက်ခံပါသည်-

(၁) ဈေးအတွင်းဆိုင်ခန်းများရှေ့ဆိုင်းဘုတ်များကို (၁)နှစ်၁စ/ပေလျှင် ၄၅ဝိ/-နှုန်း၊ ဈေးရုံအပြင်ဘက်နှင့် ဈေးဧရိယာအတွင်း ဈေးသူဈေးသားများမှ ကြော်ငြာသည့် ဆိုင်းဘုတ်များကို ၁စ/ပေမှ ၁ဝ စ/ပေထိ (၁)နှစ်၄၅ဝဝိ/-၊ ၁၁ စ/ပေမှ ၂ဝ စ/ပေထိ (၁)နှစ် ၆၇၅ဝိ/-၊ ၂၁ စ/ပေမှ ၃ဝ စ/ပေထိ (၁)နှစ်၉ဝဝဝိ/-၊ ၃၁ စ/ပေမှ ၄ဝ စ/ပေထိ (၁)နှစ်၁၅ဝဝဝိ/-၊ ၄၁ စ/ပေမှ ၅ဝ စ/ပေထိ (၁)နှစ်၁၃၅ဝဝိ/-၊ ၅ဝ စ/ပေအထက် ၁စ/ပေလျှင် (၁)နှစ်၁၂ဝဝိ/-အသီးသီးကောက်ခံပါသည်။

(၂) ဈေးရုံများ၏ မျက်နှာစာများတွင် နံရံကပ်ဆိုင်းဘုတ်များကို ဌာနမှခွင့်ပြုထားသည့် အကျယ်အဝန်း၊ ဒီဇိုင်းအတိုင်းတပ်ဆင်ခွင့်ပြုထားပြီး ဆိုင်ခန်းများမှတပ်ဆင်ပါက ၁စ/ပေ (၁)နှစ်၂ဝဝဝိ/-၊ ပြင်ပပုဂ္ဂလိကနှင့် ကုမ္ဋဏီများက တပ်ဆင်ပါက ၁စ/ပေ (၁)နှစ်၅ဝဝဝိ/-ကောက်ခံပါသည်။ ဈေးများတွင် တပ်ဆင်ခွင့်ပြုသော LED ဆိုင်းဘုတ်များကို ၁စ/ပေလျှင် (၁)နှစ် ၂၅ဝဝဝိ/-နှုန်းကောက်ခံပါသည်။

(၃) ဈေးကြီးများ၏ ရှေ့မျက်နှာစာများတွင် ကော်မတီ၏ လမ်းညွှန်ချက်နှင့်အညီ Bill Board ကြီးများကို ၁စ/ပေလျှင် ၂၆၆၆၆.၆၆/-နှုန်းဖြင့် ကောက်ခံပါသည်။

(ဏ)သန့်စင်ခန်းဝင်ခ။ ဈေးများရှိ သန့်စင်ခန်းများကို လေလံစနစ်ဖြင့်လည်းကောင်း၊ BOT စနစ်ဖြင့်လည်းကောင်း၊ ကန်ထရိုက်စနစ်ဖြင့် ဆောင်ရွက်လျက်ရှိပြီး သန့်စင်ခန်း ဝင်ခကို လက်ရှိတစ်ဦးလျှင် ၅ဝိ/-နှုန်း ကောက်ခံလျက်ရှိပါသည်။

(တ)ယာဉ်ဝင်ခ။ အချို့ဈေးကြီးများတွင် ယာဉ်ဝင်ခကောက်ခံခြင်းလုပ်ငန်းများကို လေလံ၊ ဝန်ဆောင်၊ BOT စနစ်များဖြင့် ဆောင်ရွက်စေလျက်ရှိပြီး ဈေးများတွင် ကောက်ခံလျက် ရှိသော လက်ရှိယာဉ်ဝင်ခနှုန်းထားများမှာ အောက်ပါအတိုင်းဖြစ်ပါသည်-

ဈေးသန့်ရှင်းရေးကောင်းမွန်အောင် ဆောင်ရွက်ခြင်း

စျေးအသီးသီးတွင် နေ့စဉ်သန့်ရှင်း သပ်ရပ်ရေးအတွက် စျေးတာဝန်ခံများက တာဝန်ယူကြီးကြပ်ဆောင်ရွက်ပြီး စျေးအရာရှိများက ကြပ်မတ်ဆောင်ရွက်လျှက်ရှိရာ ခရိုင်အသီးသီးတွင် အပတ်စဉ်အထူး သန့်ရှင်းရေး ဆောင်ရွက် လျှက်ရှိပါသည်။ စျေးအတွင်း ရေစီးရေလာကောင်းမွန်ရေးအတွက် စျေးအတွင်းရှိရေမြောင်းများ ရှင်းလင်းခြင်း၊ စျေးရှေ့ရေမြောင်းများ ဆယ်ယူခြင်းများ စျေးအသီးသီးတွင် ဆောင်ရွက်လျှက် ရှိပါသည်။ စျေးများသန့်ရှင်းရေးလုပ်ငန်းနှင့် ဆက်စပ်လျှက်ရှိသော ကြွက်သုတ်သင်ခြင်း လုပ်ငန်း များကိုလည်း သက်ဆိုင်ရာဌာနနှင့် ပေါင်းစပ်ညှိနှိုင်း ဆောင်ရွက်ခဲ့သည့်အပြင် စျေးအိမ်သာများ ပိုမိုသန့်ရှင်းရန်အတွက် မိလ္လာကန်များ ပြုပြင်ခြင်း၊ အသစ်တည်ဆောက်ခြင်းနှင့် အိမ်သာများကိုလည်း လိုအပ်သလိုပြုပြင် ဆောင်ရွက်လျှက်ရှိပါသည်။ စျေးများမှသန့်စင်ခန်းများတွင် မိလ္လာပိုက်လိုင်းများ၊ အတွင်းရေပိုက်လိုင်းများ အသစ်တပ်ဆင်ခြင်းများ၊ သန့်စင်ခန်းကြွေအိုးများ အသစ်လဲလှယ်ခြင်း၊ ပျက်စီးနေသော တံခါးရွက်များ၊ ကျည်းဘောင်များ အသစ် တပ်ဆင်ခြင်း၊ ရေတိုင်ကီနှင့် ရေစင်များတည်ဆောက်ခြင်း၊ အတွင်းနံရံနှင့် အောက်ကြမ်းခင်းများ ကြမ်းခင်းကွန်ကရစ်ခင်းခြင်း၊ ပျက်စီးနေသော ကြွေပြားများ အသစ်လဲလှယ်ပြုပြင်ခြင်း၊ ဆေးသုတ်ခြင်းများကိုလည်း စျေးများတွင် ဆောင်ရွက်ရပါသည်။

စျေးအသီးသီးတွင် သန့်ရှင်းရေးလုပ်ငန်းများအား အရှိန်အဟုန်မြင့်မားရေးအတွက် သန့်ရှင်းရေး ဝန်ဆောင်မှုပေးခြင်း အပတ်စဉ် စနေနေ့တိုင်း အထူးသန့်ရှင်းရေးလုပ်အားပေးပွဲများ စိစစ် ဆောင်ရွက်ခြင်းတို့အား ပြုလုပ်လျှက်ရှိပါသည်။ စျေးမှထွက်ရှိသော အမှိုက်များကို သန့်ရှင်းရေးဌာနမှ အမှိုက်သိမ်းယာဉ်များပေါ်သို့ တန်းတင်စနစ်ဖြင့် သိမ်းဆည်းဆောင်ရွက်လျှက်ရှိပါသည်။

ဈေးသန့်ရှင်းရေးကောင်းမွန်အောင် ဆောင်ရွက်ရာတွင် မှတ်ပုံတင်ဆိုင်ခန်းများအတွက် ဈေး စည်းကမ်းချက်(၃၄)ချက်တွင်ပါဝင်သော သန့်ရှင်းရေးဆိုင်ရာ စည်းကမ်းများအတိုင်း လိုက်နာ ဆောင်ရွက်ရန် ဈေးတာဝန်ခံနှင့်ဝန်ထမ်းများက ပျံကျဈေးသည်များအား သန့်ရှင်းရေးကောင်းမွန်အောင် ဆောင်ရွက်ရာတွင် အောက်ပါအချက်များကို လိုက်နာရန်အတွက် ကြီးကြပ်ရပါသည်-

(က) ဆိုင်ရှင်များသည် မိမိတို့ဆိုင်မှထွက်သော အမှိုက်များကို သတ်မှတ်အမှိုက်ပုံး အတွင်းသို့ စွန့်ပစ်ရမည်။

(ခ) မိမိဆိုင်၏ ပတ်ပတ်လည်တွင်လည်းကောင်း၊ ဆိုင်အောက်တွင်လည်းကောင်း အမှိုက်မရှိစေရန် ရှင်းလင်းထားရမည်။

(ဂ) မိမိဆိုင်တွင် အမှိုက်ပုံး(သို့)အမှိုက်ခြင်းတစ်ခုစီထားရှိရမည်(သို့)ဆိုင်နီးနားချင်းများ ညှိနှိုင်း၍ (၄)ဆိုင်တစ်ပုံး(သို့) (၅)ဆိုင်တစ်ပုံးထားရှိရမည်။

(ဃ) ဈေးအတွင်းနှင့် ဈေးပတ်ဝန်းကျင်တွင် တရားဝင်ပျံကျကတ်ပြားဖြင့် ရောင်းချခွင့်ပြုထားသော ပျံကျဈေးသည်များသည် မိမိဆိုင်မှ ရောင်းချသောကုန်အလိုက်ထွက်ရှိသော အမှိုက်များကိုခြင်းများ၊ တောင်းများဖြင့် ထည့်ထားရမည်(သို့)အနီးဆုံး အမှိုက်ပုံးအတွင်း သွားရောက်စွန့်ပစ်ရမည်။

(င) ဆိုင်ထွက်သည်ဖြစ်စေ၊ မထွက်သည်ဖြစ်စေ မိမိဆိုင်ပေါ်တွင် အမြဲသပ်ရပ် သန့်ရှင်းစွာ ပြုပြင်ထားရှိရမည်။

(စ) ကန်ထရိုက်လုပ်ငန်းဖြင့် ဈေးသန့်ရှင်းလုပ်နေသောဈေးများနှင့် ဈေးဌာနသန့်ရှင်းရေးဝန်ထမ်းများဖြင့် သန့်ရှင်းရေးလုပ်နေသောဈေးများအားလုံးအထက်ဖော်ပြပါ စည်းကမ်းများကိုလိုက်နာရမည်။ မလိုက်နာပါက သတ်မှတ်ဒဏ်ငွေရိုက်ခြင်းခံရမည်။ ဒဏ်ငွေရိုက်ခံရသော်လည်း ဆက်လက်၍ စည်းကမ်းပျက်နေပါက ဆိုင်ပိတ်သိမ်းသည်ထိ အရေးယူခြင်းခံရမည်။

ဈေး၏သန့်ရှင်းရေးကို ဆောင်ရွက်ရာတွင် သန့်စင်ခန်းများ၏ သန့်ရှင်းရေးကိုလည်း ကြီးကြပ်ကွပ် ကဲရပါမည်။ သန့်စင်ခန်းများနှင့်ပတ်သက်၍ အောက်ပါအချက်များကို အလေးထား ဆောင်ရွက်ပေးရ ပါသည်-

(က) ရေလုံလောက်စွာရရှိရေး ဆောင်ရွက်ရန်နှင့်အကြောင်းတစ်ခုခုကြောင့် ရေမရရှိပါက အချိန်မီ ရေကားငှားရမ်းပြီး၊ ရေရရှိရေး ဆောင်ရွက်ခြင်း။

(ခ) ရေပိုက်၊ မိလ္လာကန်၊ မိလ္လာပိတ်ဆို့မှုရုတ်ခြည်းဖြစ်ပေါ်ပါက ဈေးများဌာန ခရိုင်ရုံးနှင့် ရုံးချုပ်သို့ အချိန်မီသတင်းပို့ ရှင်းလင်းဆောင်ရွက်ခြင်း။

(ဂ) ရေသန့်(အင်/ယာ)မှ ရေပိုက်၊ မိလ္လာကန်၊ မိလ္လာပိုက် ပိတ်ဆို့မှုများမရှိရေး အပတ်စဉ် စစ်ဆေးဆောင်ရွက်ရခြင်း။

(ဃ) သန့်စင်ခန်းများ၏ သန့်ရှင်းမှု၊ ကျန်းမာရေးနှင့်ညီညွတ်မှု ရှိ/မရှိတို့ကို ဈေးခရိုင်ရုံးမှ စစ်ဆေးခြင်း။

ဈေးလုံခြုံရေးကောင်းမွန်အောင် ဆောင်ရွက်ခြင်း

ဈေး၏လုံခြုံရေးတွင် ဈေးရုံ၊ ဆိုင်ခန်းများလုံခြုံရေး၊ ဈေးသည်များ၏ပစ္စည်းများ လုံခြုံရေး၊ ဈေးတာဝန်ခံရုံးရှိ စာရွက်စာတမ်းများလုံခြုံရေး၊ မီးဘေးအန္တရာယ် ကြိုတင်ကာကွယ်ရေးများ ပါဝင်ပါသည်။ ဈေး၏လုံခြုံရေးကို ဆောင်ရွက်ရာတွင် နေ့လုံခြုံရေး၊ ညလုံခြုံရေးဟု (၂)ပိုင်းခွဲထားပါသည်။ နံနက်(၆)နာရီမှ ညနေ(၆)နာရီထိ ဈေးလုံခြုံရေးဝန်ထမ်း များမှ ဈေး၏လုံခြုံရေးကိုဆောင်ရွက်ပြီး၊ ညနေ(၆)နာရီမှ နံနက်(၆)နာရီထိ ဈေး၏လုံခြုံရေးကို လုံခြုံရေး ဝန်ဆောင်မှုယူထားသူများက ဆောင်ရွက်လေ့ရှိပါသည်။ လုံခြုံရေးဝန်ဆောင်မှုမရှိပါက ဈေးဝန်ထမ်းများမှ တာဝန်ယူဆောင်ရွက်ရပါသည်။

လုံခြုံရေးဆောင်ရွက်ရာတွင် နေ့/ညလုံခြုံရေးတာဝန်လွှဲပြောင်းမှုမှတ်တမ်းများ၊ ညဘက် ကင်းစစ်ဆေးချက်မှတ်တမ်းများ ထားရှိရပါမည်။ ဈေး၏အပိုင်းအလိုက် တာဝန်ခွဲဝေ၍ လုံခြုံရေးဆောင်ရွက်ကြရပါမည်။ မီးဘေးအန္တရာယ်ကြိုတင် ကာကွယ်ရေးအတွက် စီမံချက်များရေးဆွဲ၍ အောက်ပါအတိုင်း ကြိုတင်ဆောင်ရွက်ထားရပါသည်-

(က) ကြိုတင်ကာကွယ်ခြင်းအပိုင်း။

(ခ) ပြင်ဆင်ခြင်းအပိုင်း။

(ဂ) ငြိမ်းသတ်ခြင်းအပိုင်း။

(ဃ) ပြန်လည်နေရာချထားခြင်းအပိုင်း။

လျှပ်စစ်မီးလိုင်းများစစ်ဆေးဆောင်ရွက်ခြင်း။ မီးလိုင်းများစစ်ဆေး ပြုပြင်ခြင်း၊ စျေးများရှိလုံခြုံရေးမီးလိုင်းနှင့် ဆိုင်ခန်းသုံး မီးလိုင်းများ သီးခြားခွဲခြား ထားမှုများကို စစ်ဆေးခြင်း၊ နေ့စဉ်စျေးပိတ်ချိန်တွင် ဆိုင်မီးများစနစ်တကျ ပိတ်စေခြင်းတို့ကိုစစ်ဆေး ဆောင်ရွက်ပါသည်။

မီးဘေးကြိုတင်ကာကွယ်ရေးစစ်ဆေးခြင်း။ စျေးအသီးသီးတွင် မီးလောင်လွယ်သည့် ပစ္စည်းများသိမ်းဆည်းသိုလှောင်ထားရှိမှုများ မရှိစေရန်၊ လျှပ်စစ်မီးများပေါ့ဆစွာ သုံးစွဲခြင်းများ မပြုလုပ်ကြစေရန်နှင့် မီးဘေးကာကွယ်ရေးအတွက် အစဉ်သတိရှိစေရန် သတိပေး နှိုးဆော်ချက်များကို အသံချဲ့စက်၊ လက်ကိုင်စကား ပြောစက်များဖြင့် စျေးတိုင်းတွင် နေ့စဉ်စျေးဖွင့်ချိန်နှင့် စျေးပိတ်ခါနီး အချိန်များတွင် ဝန်ထမ်းများမှ မပြတ်နှိုးဆော်ကြေငြာခြင်းများ ဆောင်ရွက်လျှက်ရှိပါသည်။ စျေးဆိုင်ခန်းများတွင် အမွှေးတိုင်မီး၊ ဖယောင်းတိုင်မီး၊ ခြင်ဆေးများထွန်းညှိခြင်းမပြုလုပ်ရန်နှင့် စျေးပိတ်ချိန် များတွင် မီးကြွင်းမီးကျန်မရှိစေရေး လှည့်လည်စစ်ဆေးခြင်း၊ ညတာဝန်ကျ အဖွဲ့များမှ ဆိုင်မီးများမိန်းချ၍ လုံခြုံရေးမီးသာဖွင့်စေခြင်းများ နေ့စဉ်စစ်ဆေး ဆောင်ရွက်လျက် ရှိပါသည်။ အမှတ်(၁)စက်မှုဝန်ကြီးဌာန၊ ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး စက်မှုကြီးကြပ်ရေးနှင့် စစ်ဆေးရေးဦးစီးဌာနမှ စျေးများဌာန လက်အောက်ရှိ စျေး(၁၇) လျှပ်စစ်အန္တရာယ် ကင်းရှင်းစေရေးအတွက် ရန်ကုန်တိုင်းလျှပ်စစ်စစ်ဆေးရေးအဖွဲ့မှ လျှပ်စစ်သွယ်တန်း တပ်ဆင်အသုံးပြုမှုများကို လျှပ်စစ်ဥပဒေဆိုင်ရာ လုပ်ထုံးလုပ်နည်းများနှင့်အညီ ကွင်းဆင်းစစ်ဆေးခဲ့ပြီး စစ်ဆေးခဲ့သည့်စျေး တစ်စျေးချင်းစီအတွက် ပြုပြင်ဆောင်ရွက် သွားရန်အချက်များ၊ အကြံပြုချက်များအပေါ် လျှပ်စစ်ကျွမ်းကျင်ဝန်ထမ်းများ၏ ကြီးကြပ်မှုဖြင့် စျေးသူစျေးသားများမှ ကိုယ်အားကိုယ်ကိုး ဆောင်ရွက်ရမည့် လုပ်ငန်း များကို စျေးအားလုံးတွင် ဆောင်ရွက်ပြီးဖြစ်ပါသည်။

အထပ်လွှာများစစ်ဆေးခြင်း။ အထပ်လွှာများရှိသောစျေးများတွင် အထပ်ဆောင် ငှားရမ်း၍ လုပ်ငန်းဆောင်ရွက်နေသော လုပ်ငန်းရှင်များ အားခေါ်ယူ၍ မီးဘေး အန္တရာယ်ကင်းဝေးစေရေးအတွက် ကြိုတင်စီမံဆောင်ရွက်ရန်အချက်များ မှာကြားခြင်း၊ မီးသတ်ဆေးဗူးများ လုံလောက်စွာ ထားရှိခြင်းရှိ/မရှိ၊ ရေစုကန်များတွင်ရေများ ဖြည့်တင်းထားခြင်း ရှိ/မရှိ၊ လျှပ်စစ်မီးသွယ်တန်းထားရှိမှုများ စနစ်ကျမှု ရှိ/မရှိ၊ MEPE နှင့် EIအဖွဲ့မှ လိုက်နာရန် သတ်မှတ်ထားသော စည်းကမ်းချက်များ လိုက်နာမှု ရှိ/မရှိ တို့အား စဉ်ဆက်မပြတ် စစ်ဆေးဆောင်ရွက်လျှက် ရှိပါသည်။

ပြင်ဆင်ခြင်းအပိုင်း။ မီးငြိမ်းသတ်သည့်ပစ္စည်းများ ဖြည့်တင်းဆောင်ရွက်ခြင်း။ စျေးများအားလုံးအတွက် အသုံးပြနိုင်ရန် မီးသတ်ကား(၁)စီးအား သီရိမင်္ဂလာဈေးနှင့် ရွှေပိတောက်ငါးဈေးတွင် ထားရှိပြီး၊ မီးသတ်ဆေးဗူး Dry chemical ဗူးများ၊ အရည်ဗူးများ ၊ စျေးများဌာန အစီအစဉ်ဖြင့် စျေးများတွင် နှစ်စဉ် Dry chemical ဆေးဗူးများ ထပ်မံဖြည့်တင်း ဆောင်ရွက်ခြင်း၊ မီးငြိမ်းသတ်ရေး အထောက်အကူ ပစ္စည်းများဖြစ်သော ရေလှောင်ကန် များ၊ မီးငြိမ်းသတ်စက်များ၊ ရေစုပ်စက်များကိုလည်း ဖြည့်တင်း ဆောင်ရွက်လျက်ရှိပါသည်။

စျေးအသီးသီးရှိစျေးရုံကြားလမ်းများတွင် စျေးသည်များ၊ ပျံကျဆိုင်များ ပိတ်ဆို့မှု မရှိစေရေးနှင့် မီးလောင်လွယ်သောအမိုးများ ဖျက်သိမ်းရှင်းလင်းခြင်းကို ဆောင်ရွက် လျှက်ရှိပါသည်။ စျေးကြီးများရှိ စက်လှေခါး၊ ဓာတ်လှေခါးများ အသုံးမပြုသည့် အချိန်တွင် လျှပ်စစ်ဓာတ်အား လည်ပတ်မှုကို ယာယီဖြတ်တောက်ထားခြင်းများ ဆောင်ရွက်လျှက်ရှိပါသည်။

ငြိမ်းသတ်ခြင်းအပိုင်း။ မီးလောင်မှုဖြစ်ပွားပါက ဈေးအလိုက် ကြိုတင်ပြင်ဆင်မှုပြုလုပ်ထားသည့် မီးဘေးလုံခြုံရေး စီမံချက်များအတိုင်း အဖွဲ့လိုက်မီးငြိမ်းသတ်ခြင်း၊ ဌာနပိုင် မီးသတ်ကားဖြင့် မီးငြိမ်းသတ်ခြင်း၊ မီးသတ်ဉီးစီးဌာနသို့ဆက်သွယ် ဆောင်ရွက်ခြင်း၊ ခရိုင်အလိုက် စီမံချက်ပါ လူအင်အားဖြင့် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်၍ မီးငြိမ်းသတ်မှုအား ဆောင်ရွက်ပါသည်။

ပြန်လည်နေရာချထားခြင်းအပိုင်း။ မီးလောင်မှုဖြစ်ပွားပြီးနောက် မီးလောင်ရသည့်အကြောင်းရင်း အဖြစ်မှန်ပေါ်ပေါက် စေရန် စစ်ဆေးဆောင်ရွက်ခြင်း၊ ဈေးသည်များပိုင် ပစ္စည်းများအား ဈေးများဌာန၊ မီးသတ်ဦးစီးဌာန၊ မြန်မာနိုင်ငံရဲတပ်ဖွဲ့၊ ဈေးသာယာရေးအဖွဲ့(သို့) ဈေးမိဈေးဘ များနှင့် မှတ်ပုံတင်သွင်း၍ စနစ်တကျပြန်ထုတ်ပေးခြင်း၊ ဈေးပြန်လည်ရောင်းချနိုင်ရန် ယာယီ ဆိုင်ခန်းများ သတ်မှတ်၍ စီစဉ်ဆောင်ရွက်မှုများ ပြုလုပ်ပေးပြီး ဈေးပြန်လည် ဆောက်လုပ်ရန် ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီးအစိုးရအဖွဲ့၊ လွတ်တော်တို့သို့ တင်ပြဆောင်ရွက်ရပါသည်။

ဈေးသည်များအား စည်းကမ်းထိန်းသိမ်းခြင်း

ဈေးတွင်မှတ်ပုံတင်ဆိုင်များ၊ ယာယီမှတ်ပုံတင်ဆိုင်များမှ ဈေးသည်များ၊ ပျံကျဈေးသည် များဟူ၍ (၂)မျိုးရှိရာတွင် စည်းကမ်းထိန်းသိမ်းရာ၌ ဆိုင်သဘော သဘာဝမတူသဖြင့် စည်းကမ်းထိန်းသိမ်းရာတွင်လည်း ခွဲခြား၍ ဆောင်ရွက်ရပါသည်။ ဈေးအတွင်း တစ်ချို့ ပျံကျများအား ကတ်ပြားဖြင့်ကောက်ပြီး၊ တစ်ချို့ကို ဈေးကောက်လက်မှတ်ဖြင့် ကောက်ပါသည်။

ဈေးအတွင်းရှိ ပျံကျဈေးသည်များ၏ ငယ်စာရင်းများကို တိကျမှန်ကန်စွာ စာရင်းပြုစုပြီး ဌာနသို့တင်ပြအတည်ပြုချက် ရယူထားရပါသည်။ ဈေးသစ်စီမံကိန်း ပေါ်ထွန်းလာသည့် အခါတွင် ပျံကျဈေးသည်ဦးရေ(အတိုး/အလျော့)မရှိအောင် ခရိုင်အဆင့်မှ စနစ်တကျ ကြပ်မတ်ပေးရပါသည်။

ဈေးများရှိဌာနဝင်ငွေရ (ဆိုင်/မြေ/အဆောက်အအုံ)များတွင် ငှာရမ်းလုပ်ကိုင် သူများ၊ အခပေးသန့်စင်ခန်းနှင့် ယာဉ်ဝင်ခကောက်ခံခြင်းလုပ်ငန်းများ လုပ်ကိုင်ခွင့်ရရှိသူများသည် စာချုပ်ပါစည်းကမ်းအတိုင်း လုပ်ကိုင်ဆောင်ရွက်မှုရှိ/မရှိ၊ အခွန်အခများကို သတ်မှတ် ကာလအတွင်း ပေးသွင်းမှုရှိ/မရှိ၊ အခွင့်မရှိဘဲ နေထိုင်ခြင်းမပြုရန်ကြပ်မတ်ခြင်း၊ ဘဏ္ဍာရေးနှစ်မကုန်မီ စာချုပ်များ ပြန်လည်ချုပ်ဆိုနိုင်ရေးတို့အတွက် ခရိုင်မှအဆင့်ဆင့်ကြပ်မတ်၍ ဌာနသို့ တင်ပြပေးခြင်းတို့ကို ဆောင်ရွက်ရပါသည်။